رئیس شورایعالی کارشناسان رسمی دادگستری در گفت و گو با خبرگزاری فارس: اگر کارشناس نظر مناسبی ندهد به حق و حقوق مردم و بیت المال صدمه وارد می شود

خبرگزاری فارس: سال هاست که قضات برای صدور رأی در خصوص مسائل فنی و تخصصی، ازنظر کارشناسان بهره می برند تا بتوانند به درستی وعادلانه قضاوت کنند و حق کسی هم در این بین ضایع نشود. در ایران با توجه به وجود این نیاز، حدود ۸۶ سال است که کارشناسان رسمی در محاکم قضائی مختلف مشغول به کار هستند و قضات در اکثر پرونده ها پس از اعلام نظر کارشناس رسمی، حکم خود را اعلام می کنند. استیفای حقوق مردم، کمک به قضات در صدور آرای دقیق و مستند و حفظ حقوق بیت‌المال از جمله وظایف مهم یک کارشناس دادگستری است و این سه امر مهم زمانی قابل وصول است که گزارش های کارشناسان مستدل، صریح، مستند و از بنیه علمی لازم برخوردار باشد. در ارتباط با چند و چون وظایف کانون کارشناسان دادگستری، اهمیت کار کارشناسی و... با  مهندس محمد حسین دادخواه رئیس شورای عالی کارشناسان رسمی دادگستری کشور و رئیس کانون کارشناسان رسمی فارس به گفت و گو نشستیم که ماحصل آن ذیلاً از نظرتان می گذرد:

*کار کارشناس از نظر شما چه میزانی اهمیت دارد؟

**کارشناسان به‌اندازه قضات در رسیدگی‌ها دارای مسئولیت مدنی، کیفری و انتظامی هستند بنابراین لازم است از ابتدای ورود به حوزه کارشناسی مدنظر قرار گرفتن این مسئولیت های سه گانه یکی از اولویت های دوران فعالیت آنها قرار گیرد. در واقع  کارشناسان متعهد و متخصص، بازوان توانمند قوه قضائیه هستند.

*چه افرادی به کانون کارشناسان رسمی دادگستری مراجعه می کنند؟

**مراجعه کنندگان به کانون کارشناسان رسمی دادگستری دو دسته هستند، یک دسته ارجاعات قضائی است که خود مراجع قضائی نسبت به تعیین کارشناس اقدام می کنند و عمدتاً قضات شعبات، تعیین کننده کارشناس هستند و کانون دخل و تصرفی در آن ندارد مگر اینکه مکاتبه ای صورت گرفته باشد که معمولا این مکاتبات به ندرت برای تعیین کارشناس در دادسراها و شورای حل اختلاف اتفاق می افتد. دسته دیگر مراجعه کنندگان به کانون کارشناسان ارجاعات غیرقضائی است، به عنوان مثال اگر بانک ها بخواهند به فردی تسهیلات بدهند بایستی ملکی در وثیقه یا در رهن بانک قرار بگیرد که برای این منظور بایستی کار کارشناسی صورت بگیرد یا اینکه دستگاهی بخواهد ملکی را خرید یا فروش کند که به این منظور مکاتبه و کار کارشناسی انجام می شود.

*چند رشته کارشناسی وجود دارد؟

**کارشناسی به نوعی به زندگی مردم گره خورده است. هر روز در جامعه موضوعات جدیدی پیش می آید که به طبع آن موضوعات جدید صلاحیت کارشناسی یا رشته جدید تعریف می کنیم. هم اکنون در کشور ۷۵ رشته کارشناسی داریم و پنج رشته هم جدیداً اضافه شده که در مجموع به هشتاد رشته رسیده است.

*برای اینکه استیفای حق صورت بگیرد کارشناسان باید دارای چه خصوصیاتی باشند؟  

**در کار کارشناسی با حق و حقوق مردم و حقوق بیت المال سروکار داریم، ضمن اینکه قاضی در صدور رأی به ما اعتماد می کند. اگرکارشناس نظر مناسبی ندهد به حق و حقوق مردم و بیت المال صدمه وارد می شود، بنابر این در سال های گذشته بهترین و سختگیرانه‌ترین اقدامات برای انتخاب کارشناس رسمی اعمال شده تا حق و حقوق مردم ضایع نشود البته متأسفانه در قانون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار مصوب سال ۱۴۰۰ این مهم رعایت نشده و افرادی با بنیه علمی بسیار پائین در آزمون پذیرفته شده اند که اقدامات لازم جهت اصلاح قانون در حال پیگیری می باشد.

*در چه معاملاتی باید از حضور کارشناس استفاده شود؟

**بر اساس قانون هرنوع معاملاتی که در دستگاه های دولتی صورت می گیرد الزاماً بایستی نظرکارشناس اخذ گردد مگر اینکه در قانون پیش بینی دیگری صورت گرفته باشد. طبق ماده ۱۸ قانون کارشناسان رسمی دادگستری در تمامی موارد رجوع به کارشناس لازم است به استثنای مواردی که در قوانین و مقررات جاری کشور به گونه دیگری برای وزارتخانه‌ها، مؤسسات دولتی، شرکت های دولتی، نهادهای عمومی و سایردستگاه های دولتی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام می باشند تعیین تکلیف شده یا مواردی که تابع قوانین و مقررات خاص می باشد، دستگاه های یاد شده این ماده، باید از وجود کارشناسان رسمی دادگستری استفاده نمایند.

*اقدامات مثبتی که برای رفع مشکلات ایجاد شده را بفرمائید.

**کار مثبتی که دولت انجام داده ابلاغ آئین ‏نامه نحوه تعیین کارشناس برای دستگاه‏های اجرایی است که سال گذشته ابلاغ و از امسال اجرایی شد و براین اساس سامانه سادا نوین راه اندازی و به سامانه ۲۰۲۰ لینک شده و بر اساس ماده ۴ این آئین نامه مقام مجاز دستگاه اجرائی مکلف است پس از راه اندازی سامانه به منظور ارجاع امور به کارشناس یا هیئت کارشناسی صرفاً از سامانه استفاده کند.